Het informatieve kinderboek Hé aardbewoner van Marc ter Horst leert je niet alleen van alles over de aarde, maar ook over schrijven voor kinderen. Al eerder beschreef ik hoe hij moeilijke materie toegankelijk maakt. Hieronder vier voorbeelden van verteltechnieken die Marc uit de kast haalt om variatie aan te brengen in de tekst.

Pratend object

Om uit te leggen hoe zand is ontstaan, laat Marc een zandkorrel aan het woord in het stukje Mijn leven als zandkorrel:

‘Ik weet het nog goed. Het begon allemaal diep in de aarde. Man, wat was het daar heet. Zo heet dat je niet kon zeggen wie ik was en wie mijn buurman. We waren allemaal samen één grote vloeibare steenmassa. [….]’

Imaginaire reis

In het hoofdstuk over de klimaten op aarde, neemt Marc je mee op reis:

‘Deze fantastische route brengt je van de evenaar naar de Noordpool. Van het klamme, hete regenwoud ga je dik 10.000 kilometer naar het koude droge poollandschap. Onderweg zie je het landschap dramatisch veranderen. […] We beginnen onze route in de Democratische Republiek Congo.’

Hoe overleef ik …

Je kunt vertellen hoe heftig een orkaan is, wat er gebeurt bij een tornado en hoe mensen in droge gebieden leven. Maar hoe laat je je lezer extreme weersomstandigheden voelen? In het hoofdstuk over extreem weer staan kadertjes met hoe-overleef-je-tips. Bij Hoe overleef je een orkaan staat bijvoorbeeld:

• Timmer ramen dicht en bind losse voorwerpen vast.
• Vul badkuip en emmers met drinkwater voor na de orkaan.
• Laad alle apparaten op zolang het nog kan.
• Ga in de kelder of onder een trap zitten. Als dat niet kan: ga onder een matras liggen.
• […]

Op deze manier komt die orkaan een stuk dichterbij.

Quiz

De grappigste verteltechniek staat in het hoofdstuk Raad de wereldkaart, over ontdekkingsreizen. Marc dient de informatie op in de vorm van een spel met kandidaten uit alle tijden die een vrijwel witte wereldkaart moeten invullen. Ze krijgen punten voor elk gebied dat ze op de kaart zetten.

‘Eindelijk is er ook beweging in het noorden. Dat moeten de Vikingen zijn. Wow, de halve kustlijn van Europa wordt duidelijk. O, en voor alle duidelijkheid: je hoeft de gebieden alleen maar op de kaart te zetten, hè, plunderen is niet nodig.’ (over de 9e eeuw)

‘Columbus blijft erbij dat hij Indië heeft gevonden en noemt de oorspronkelijke inwoners dus ‘Indianen’. Ik kijk even naar de jury, die keuren de ontdekking van Columbus … goed! Doe wel voorzichtig met de Indianen, zeggen ze er nog bij, maar volgens mij is dat al te laat.’

Het is niet gemakkelijk een tekst voor kinderen te schrijven die (veel) interessante informatie bevat en tegelijkertijd aantrekkelijk of ronduit grappig is. Als je Hé aardbewoner leest met de ogen van een tekstschrijver voor kinderen, heb je in elk geval een hoop inspiratie.