De schrijfstijl van Midas Dekkers

Bioloog Midas Dekkers kan enthousiast vertellen over zijn vak. Toen ik in de bibliotheek zijn non-fictie kinderboek Botjes zag, heb ik het meteen geleend. Zou hij net zo enthousiast schrijven? Ja dus. En hoe doet hij dat? Wat kenmerkt de schrijfstijl van Midas Dekkers?

Eerst een paar fragmenten uit Botjes:

(over de bouw van een vleermuis)
‘Het geraamte van een vleermuis is net een kapotgewaaide paraplu. Er steken alleen nog spaken uit. Je kunt goed zien dat het eigenlijk vingers zijn. Een vleermuis vliegt met zijn handen.’

(over hoe je jezelf in elkaar zet)
‘De meeste botjes gaan in de ruggengraat. Je rijgt ze als kralen aan een snoer. Maar let op de volgorde. De dikste komen onderop. Die hebben het meest te dragen. Voor bijna bovenaan zoek je een wervel met een grote pin. Anders valt je hoofd eraf.’

(over hoe je soepel kunt bewegen)
‘Het geraamte in het biologielokaal hangt met ijzerdraad aan elkaar. (…) Jouw geraamte werkt met levend touw: je pezen. Net als een touw is een pees heel sterk en zit er toch rek in. Dat geeft ruimte voor beweging.
De scharnieren tussen twee botten heten gewrichten. Je hebt ze in alle soorten en maten. Maar ze moeten net als het scharnier van een deur worden gesmeerd. Anders gaan ze piepen. (…) Ze smeren zichzelf volautomatisch met zelfgemaakte olie.’

Humor

Wat zijn de kenmerken van de schrijfstijl van Midas Dekkers?

• Hij schrijft in korte, heldere zinnen, zonder tangconstructies en met goede verbindingswoorden (‘maar’, ‘anders’).
• Hij schrijft alsof hij tegen je praat. Er is weinig afstand tussen lezer en schrijver.
• En heel belangrijk voor kinderen: er zit humor in de teksten.

Aansprekende vergelijkingen

Maar wat vooral opvalt zijn de originele en aansprekende vergelijkingen. De kapotgewaaide paraplu, de wervel met de pin, touwtjes die je botten bij elkaar houden en je gewricht als scharnier. Het boek staat vol met dit soort vergelijkingen. Je ziet het voor je. En wat je voor je ziet, vergeet je niet snel.

Schrijven is een ambacht

Een voorwaarde voor enthousiast schrijven is enthousiast zijn. Maar Midas Dekkers realiseert zich ook dat je er daarmee nog niet bent. Hij besteedt veel aandacht aan zijn taalgebruik. ‘Schrijven is een soort ambacht. Een heel ambachtelijke bezigheid om de emoties die je zelf hebt, in mijn geval is dat dan meestal mijn verbazing, zo adequaat mogelijk aan de lezer over te dragen’, aldus Midas Dekkers. En dat is goed gelukt in Botjes.

Het citaat komt uit het boekje Schrijven op niveau. Vier visies op het schrijven voor kinderen (1990) van uitgeverij Malmberg.

P.S. Lees ook mijn blog over de schrijfstijl van Jan Paul Schutten.